تهیه و مطالعه ی کمپلکس های جدید از عناصر لانتانیم، هولمیم و تربیم با لیگاندهای نیتروژن دار 1 و 10- فنانترولین و مشتقات فنیل سیانامیدی و مطالعه ی برهمکنش با dna و خواص ضدباکتری کمپلکس های لانتانیم، هولمیم و تربیم شامل لیگاند 1 و 10- فنانترولین

در این کار تحقیقاتی ابتدا کمپلکس های لانتانیم(iii)، هلمیم(iii) و تربیم (iii) با لیگاند 1و10-فنانترولین سنتز شد و کمپلکس هایی با فرمول های (1), [la(phen)3cl3.oh2] (2) [la(phen)2cl2-µ-cl2-la(phen)2cl2]، (3) [ho(phen)2cl3].h2o، (4) [hocl2 (phen)2][hocl4(phen)].ch2cl2 و (5) [tb(phen)2cl3.oh2] بدست آمد که با روش های آنالیز عنصری، طیف سنجی مادون قرمز، ir، الکترونی، uv-vis، رزونانس مغناطیس هسته، 1h nmr و بلورشناسی اشعه ی ایکس، x-ray، در مورد کمپلکس های (2) و (4) شناسائی گردیدند. کمپلکس (2) سیستم بلوری تری کلینیک و در گروه فضایی p1? متبلور شده است و دارای مشخصات بلوری: a (?) =9.897(2), b (?) = 10.929(2), c (?) = 12.034(2), v (?3) = 1148.5(3), ? (?) = 84.737(3), ? (?) = 90, ? (?) = 77.110(3), z = 1 می باشد. کمپلکس (4) در سیستم بلوری تری کلینیک و گروه فضائی p1? متبلور شده است و دارای مشخصات بلوری: a (?) = 10.7934(5), b (?) = 12.0402(5), c (?) = 16.3474(8), v (?3) = 1575.0(8), ? (?) = 74.708(2), ? (?) = 73.584(31), ? (?) = 85.352(2), z = 2 می باشد. در ادامه، کمپلکس های فنانترولینی لانتانیم(iii) و هلمیم(iii) با مشتقات فنیل سیانامیدی در محلول های آبی سنتز شد. این کمپلکس ها دارای فرمول های عمومی [la(phen)3l3] ( به طوری که: l= 2clpcyd (6)، l= 2,5-cl2pcyd (7)، l= 2,4-cl2pcyd (8)، l= 2,4,5-cl3pcyd (9)) و [ho(phen)2(l)3] (در حالیکه: l= 2clpcyd (10)، l= 2,5-cl2pcyd (11)، l= 2,4-cl2pcyd (12)، l= 2,4,5-cl3pcyd (13)) بوده و با روش های آنالیز عنصری، طیف سنجی مادون قرمز، ir، الکترونی، uv-vis، رزونانس مغناطیس هسته، 1h nmr و بلورشناسی اشعه ی ایکس، x-ray، در مورد کمپلکس (7) شناسائی گردیدند. طیف ir این ترکیبات باندهای جذبی گروه عاملی سیانامید را در نواحی cm-1 2110-2120 نشان می دهد که حاکی از اتصال لیگاند از طریق نیتروژن نیتریلی به فلز می باشد. کمپلکس (7) در سیستم بلوری مونوکلینیک و در گروه فضائی c2/c متبلور شده است و دارای مشخصات بلوری (a = 19.459 (2) ?, b = 13.486 (1) ?, c = 41.464 (4) ?, ? = 103.37(3)° و z = 8) می باشد. در مرحله ی بعد برهمکنش کمپلکس های (1)، (3) و (5) با fish salmon dna با استفاده از روش های طیف جذبی و طیف نشری مورد مطالعه قرار گرفت. شدت طیف های جذبی و نشری این کمپلکس ها با افزایش dna کاهش محسوسی را نشان دادند که حاکی از برهمکنش آنها باdna می باشد. محاسبه ی ثابت تشکیل پیوند این کمپلکس ها با dna مقادیر m-1، m-1 و m-1 را به ترتیب برای کمپلکس های (1)، (3) و (5) به دست داد. مطالعات طیف جذبی، نشری، آزمایش اثر یدید، اثر نمک ، ویسکوزیمتری، طیف دورنگ نمایی دورانی، اثر اتیدیم برماید و بررسی پارامترهای ترمودینامیکی، ثابت کرد که این کمپلکس ها از طریق مد شیاری با dna برهمکنش دارند. همچنین خواص ضدباکتری کمپلکس های (1)، (3) و (5) با روش دیسک دیفیوژن مورد بررسی قرار گرفت و نتایج حاصل خواص ضدباکتری این ترکیبات را در مورد برخی از باکتری های گرم منفی نشان داد. نتایج حاصل از این مطالعه می تواند در درک مکانیسم برهمکنش کمپلکس های فلزی با dna موثر بوده و گامی در مسیر پیشرفت صنایع شیمیایی و داروئی به شمار رود.